Trong những năm qua, công nghệ hình ảnh thực tế ảo (Virtual Reality) đã có sự phát triển bùng nổ, đem lại cho người dùng những trải nghiệm hình ảnh cực kỳ mới lạ và thú vị. Tuy nhiên, có một công nghệ tương tự đã được phát minh hơn 100 năm trước, đó là Binaural Audio – thu âm thực tế ảo.
Đôi nét về lịch sử của thu âm thực tế ảo
Vào năm 1881, nhà phát minh người Pháp Clement Ander đã xây dựng một hệ thống truyền âm trực tiếp bằng cách kết nối một dàn các micro xung quanh mặt tiền của sân khấu nhà hát Paris Opera House. Các thính giả ở cách đó 2km có thể nghe nhạc trình diễn trong nhà hát bằng tín hiệu truyền đến một đôi loa nhỏ áp vào tai. Công nghệ này sau đó được đặt tên là “Théâtrophone” , và được ứng dụng trong các nhà hát lớn, rồi sau đó dược dùng để truyền tin liên lạc trong khách sạn, quán café. Vào thời kì đó, giá của 5 phút liên lạc bằng Binaural là 50Cent Pháp. Công ty của Ander tạm dừng hoạt động vào năm 1932.
Không lâu sau đó, vào năm 1933, nhà mạng Mĩ AT&T đã cho ra mắt một hệ thống thu âm thực tế ảo mới có thiết kế dạng hình nộm đầu người, được đặt tên là “Oscar”. Hình nộp này được đặt trong phòng thu âm bằng kính, đứng giữa các thính giả, mỗi người đeo một đôi tai nghe riêng, những gì Oscar nghe được từ giọng nói của người xung quanh sẽ được truyền trực tiếp đến tai nghe của họ. Tất cả mọi người đều cảm thấy rất thú vị và kì lạ với độ chân thực của âm thanh mà họ nghe được, cảm giác như họ chính là chiếc hình nộm kia vậy.
Vào năm 1972, Neumann, công ty âm thanh và truyền thông của Đức đã giới thiệu KU-80, thế hệ mic thu âm Binaural chất lượng cao đầu tiên trên thế giới. Ban đầu, thiết bị này được thiết kế để thu lại âm thanh của môi trường tự nhiên, nhưng sau đó họ đã nhận thấy tiềm năng của micro này trong việc thu các tác phẩm kịch nói cho đài radio. Ngày nay, Neumann đã nâng cấp sản phẩm của mình lên thế hệ KU-100, đây là loại mic thu âm binaural nổi tiếng nhất, với đôi tai được làm bằng nhựa dẻo rất giống với vành tai người, có thể cho ra các bản thu sống động và chi tiết đến khó tả, nhất là khi được kết nối với hệ thống Preamp và máy ghi âm tốt.
Gần đây, hãng Sennheiser cũng đã cho ra mắt một đôi tai nghe đáng chú ý, được tích hợp micro Binaural với tên gọi Sennheiser AMBEO. Bạn có thể xem công nghệ hiện đại của sản phẩm này qua video của Unbox Therapy
Vậy thực hư công nghệ này ra sao ?
Đây là phương pháp thu âm không mới, với mục đích tái tạo âm thanh một cách chính xác nhất, theo đúng cách đôi tai của con người nghe thấy. Cụ thể, “binaural” chỉ đơn giản là tiếp nhận âm thanh cùng lúc bằng cả hai tai. Khi thưởng thức một bản thu âm thực tế ảo, bạn sẽ được trải nghiệm những điều khác xa so với những gì bạn từng biết, đó chính là âm thanh 360° đích thực.
Những vị chuyên gia nhận xét rằng: “Đây là phương pháp thu âm có khả năng ghi lại âm thanh một cách chân thực nhất.”
Về nguyên lý hoạt động, Binaural Recording được thực hiện bằng một đôi Mic thu âm độ phân giải cao, gắn vào bên trong của một đôi tai nhân tạo, với kích thước và khoảng cách giữa hai tai bằng với tỉ lệ đầu của người trưởng thành. Hệ thống bố trí này cho phép ta ghi lại âm thanh với âm lượng và hướng thu khác nhau giữa tai trái và tai phải, vốn là cách mà não bộ sử dụng để xác định vị trí nguồn phát tiếng động, từ đó tái tạo lại âm thanh với hiệu ứng 3D.
Làm sao để nghe được âm thanh thực tế ảo ?
Để có thể nghe bản thu âm và trải nghiệm âm thanh 3 chiều, thiết bị chơi nhạc trái và phải cần phải phát âm thanh trực tiếp vào ống tai. Cách đơn giản nhất thực hiện yêu cầu này chính là dùng tai nghe, không nhất thiết phải là loại cao cấp, bất kì thiết bị nghe hai tai nào cũng có thể tái hiện không gian 3D của bản nhạc. Bạn có thể trải nghiệm ngay hiệu ứng kì ảo của phương pháp thu âm này qua bản nhạc sau: Novocaine – Amber Rubath, thuộc album “Sessions from the 17th Ward”
Nếu tôi nghe nhạc Binaural bằng loa có được không ?
Tất nhiên là được, vì đây là bản thu chất lượng cao, nên bạn vẫn sẽ có được chát âm vô cùng tuyệt vời khi phát trên loa, chỉ là đôi loa của bạn sẽ không thể tái hiện hiệu ứng 3D vô cùng tuyệt vời mà bản thu đem lại. Bởi vì, khi âm thanh phát ra từ loa rồi truyền qua không khí, âm thanh từ kênh bên trái và bên phải bị trộn lẫn vào nhau. Điều này khiến não bộ không thể định hướng được vị trí của nguồn phát ra âm thanh, khiến hiệu ứng không gian bị triệt tiêu.
Tại sao thu âm thực tế ảo ít khi được nhắc tới ?
Thực chất, thu âm thực tế ảo đã ra đời từ rất lâu rồi. Đây là một công nghệ cho ra âm thanh chất lượng vô cùng cao, cho người nghe được cảm nhận bài hát một cách hết sức tự nhiên và sống động mà bản thu không cần phải trải qua xử lý auto-tune hay chỉnh vọng âm. Tuy nhiên công nghệ này chưa được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp âm nhạc. Lí do chính đến từ chi phí quá tốn kém của thiết bị thu âm, một đôi mic Binaural có giá dao động từ $500 đến $8000, vì vậy giá bán của một album loại này cũng phải tăng theo.
Sau đây là một số bản thu Binaural thú vị cho bạn trải nghiệm:
- Một vòng quanh thành phố New York
- Tiệm cắt tóc
- Novocaine – Amber Rubath
- Sennheiser Ambeo
Nhìn chung, các sản phẩm của công nghệ thu âm thực tế ảo đem lại cho người nghe cảm nhận rất chân thực và sống động. Tuy nhiên, do chưa đủ điều kiện để phổ biến thiết bị thu âm rộng rãi, nên công nghệ này hiện chưa thể phát triển mạnh mẽ như hình ảnh thực tế ảo. Hi vọng rằng, trong tương lai, chúng ta sẽ được thưởng thức nhiều bản thu theo phương pháp Binaural hơn.
Theo KallBinauralAudio
 đã có sự phát triển bùng nổ, nay chúng ta sẽ biết đến thu âm thực tế ảo! TinTucAudio.com){kind=link}