Focal được định vị nằm trong số những thương hiệu audio có đóng góp quan trọng trong ngành công nghiệp chế tạo loa hi-end với những thành tựu trong nghiên cứu về thùng loa và đặc biệt là chất liệu màng driver. Trong những năm gần đây, hãng tiếp tục tạo nên thành công vang dội trong lĩnh vực chế tạo tai nghe cao cấp với hàng loạt model dẫn đầu các bảng xếp hạng.
FOCAL STELLIA – THIẾT KẾ HEADPHONE SỞ HỮU CÔNG NGHỆ CỦA CÁC DÒNG LOA HI-END
Stellia được sản xuất dựa trên các công nghệ hàng đầu trong lịch sử 40 năm thành lập và phát triển của hãng loa danh tiếng nước Pháp. Màng driver hình chữ M của Stellia được chế tạo bằng vật liệu “đặc trưng” – berrylium thường thấy trên các dòng loa của Focal. Theo các chuyên gia của hãng, berrylium có đặc tính rất nhẹ nhưng lại siêu cứng, cho phép màng driver dao động với tốc độ cao nhưng không bị biến dạng do rung động nội tại, tạo nên âm thanh chân thực và giàu chi tiết. Nhờ vào công nghệ màng loa tối tân này mà Stellia có thông số dải tần đáp ứng ấn tượng từ 5Hz-40,000Hz khi so với thông số của hầu hết các tai nghe và loa trên thị trường (20Hz20,000Hz).
Đối với các dòng tai nghe dạng đóng (closedback design) như Stellia, một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng trình diễn của sản phẩm nhưng thường bị bỏ qua đó chính là việc tính toán về mặt âm học phía trong hộp tai nghe (ear cup) và đệm tai nghe (ear pad). Tương tự như âm thanh của các dòng loa hi-end bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi âm học phòng nghe, đối với các tai nghe dạng đóng, sự tương tác của sóng âm giữa màng driver và hộp tai nghe quyết định đến tính chính xác của âm thanh cuối cùng được cảm nhận bởi người nghe. Theo các chuyên gia từ Focal, hộp tai nghe của Stellia được nghiên cứu và tính toán rất chi tiết trong quá trình phát triển. Bên trong Stellia là một hệ thống vật liệu tán và hút âm đặc biệt giúp triệt tiêu các cộng hưởng sóng đứng thường gây méo tiếng và tạo nên các màu âm không mong muốn. Ngoài ra, chiếc đệm tai cũng được Focal cân nhắc một cách cẩn thận với tỉ lệ 50/50 giữa da và vật liệu âm học giúp sóng âm đến tai người một cách tự nhiên nhất.
ARCHE – ĐỐI TÁC HOÀN HẢO CỦA CÁC DÒNG TAI NGHE FOCAL
Nhằm khai thác tối đa các phẩm chất kĩ thuật của Stellia và các tai nghe cao cấp khác, Focal cũng vừa giới thiệu dòng giải mã tích hợp headamp (DAC/AMP) mang tên gọi Arche. Focal Arche mang trong mình phần xử lý số với trái tim là bộ đôi chip giải mã AK4490 tái tạo âm chi tiết theo thiên hướng tự nhiên, tần số lấy mẫu lên đến 384kHz cùng khả năng hỗ trợ giả mã native DSD 256. Phần khuếch đại của Arche sở hữu mạch Class A được thiết kế đối xứng dual mono để giảm thiểu nhiễu và méo trên đường tín hiệu. Đặc biệt hơn, Focal còn tích hợp chức năng điều chỉnh dòng và trở kháng đầu ra với các thiết lập sẵn của hãng cho các dòng tai nghe Stellia, Utopia, Clear hay Elear. Theo các thông tin từ Focal, Arche là đối tác lý tưởng cho các dòng tai nghe của hãng để tái tạo âm thanh chính xác và đạt chi tiết tầng micro của bản thu.
THIẾT KẾ SANG TRỌNG, ĐÓNG HỘP TINH TẾThiết kế của Stellia rất nổi bật với màu sắc cực kì sang trọng mà hãng gọi là “Cognac and Mocha”. Ngoại hình đậm chất luxury dễ dàng thu hút được những ánh nhìn và cũng tạo được một định vị đẳng cấp cho chiếc tai nghe Stellia này. Độ hoàn thiện của Stellia, theo chúng tôi có đã đáp ứng tốt kỳ vọng của audiophiles về một sản phẩm xa xỉ ở mức giá này. Sự kết hợp của các vật liệu cao cấp như da và kim loại gần như hoàn hảo. Dù cố gắng “soi” từng phần của tai nghe, nguời viết vẫn không phát hiện được một chi tiết thừa hay lỗi nào, xứng đáng là một sản phẩm được sản xuất ngay tại Pháp.
TRỌNG LƯỢNG VÀ THÔNG SỐ
Trọng lượng của Focal Stellia là khá hợp lý khoảng 435g, chúng ta gần như không phải lo ngại các vấn đề khó chịu ở cổ khi đeo lâu. Đây cũng là một điểm cộng của Stellia so với một số dòng tai nghe hi-end có thiết kế hầm hố nhưng kém thân thiện khi đeo như Audeze LCD4 với cân nặng đến 600g. Sự thoải mái khi đeo Stellia còn nằm ở phần đệm tai nghe làm bằng da “full-grain” (giữ được nguyên vẹn các hạt da, lớp biểu bì trên cùng của da nên rất tự nhiên và bền) tạo cảm giác êm và thoáng khí trong thời gian sử dụng dài. Thiết kế khung tai nghe bằng nhôm có khả năng uốn và ôm sát theo khuôn đầu của người dùng.
Sở hữu thông số kĩ thuật khá “dễ chịu” với trở kháng 35ohm và độ nhạy đến 106dB, Stellia có thể tương thích tốt với các thiết bị nguồn phát di động như máy nghe nhạc, điện thoại và máy tính bảng. Đây là một ưu thế vượt trội của Focal Stellia khi so sánh với đa số các tai nghe cao cấp trên thị trường hay với chính người anh em với thiết kế dạng mở (opened-back) Utopia, các tai nghe này đòi hỏi một bộ nguồn phát cũng như headamp khá tốt để có thể trình diễn thuyết phục. Ngoài ra, thiết kế dạng đóng (closed-back) cũng mang đến ưu thế cho Stellia về việc chống ồn khi hoạt động ở các môi trường công cộng. Khả năng chống ồn của Stellia là khá tốt tuy không sở hữu các công nghệ lọc ồn chủ động. Lợi thế này cho phép chúng ta thưởng thức âm nhạc cao cấp ở nhiều môi trường khác nhau, có thể là ở một quán cafe sành điệu như Starbuck, dưới trạm xe bus ồn ào hay thậm chí là trên một bãi biển dưới ánh hoàng hôn thơ mộng.
TRẢI NGHIỆM CHẤT LƯỢNG ÂM THANH
Để đánh chính xác khả năng trình diễn của Focal Stellia, chúng tôi phối ghép chiếc tai nghe này với khá nhiều các nguồn phát và hệ thống khác nhau từ chiếc USB DAC tí hon Audio Quest Dragonfly (150USD) với iPhone đến các DAC di động cao cấp như Chord Hugo 2 (2.500USD) và giải mã tích hợp headamp Focal Arche (2.500USD). Ngoài ra, Stellia còn được set-up với bộ thiết bị full size như nguồn phát T+A MP 1000E (7.000USD) kết hợp cùng headamp Simaudio Moon Neo 430HA (4.000USD) sử dụng dây dẫn Frey II từ Nordost Cables.
Những cảm nhận đầu tiên về âm thanh khi trải nghiệm Stellia chính là cảm giác thoáng đãng và rộng rãi của sân khấu âm thanh, những điểm thường phải đánh đổi khi lựa chọn các dòng tai nghe dạng đóng (closed-back). Sân khấu âm thanh của Stellia cũng khá đặc biệt khi hiện diện phía trước mặt người nghe thay vì tạo cảm giác lẩn quẩn trong đầu như đa số các tai nghe dạng đóng. Thay vì chạy theo xu hướng, dải trầm, đặc biệt là phần trầm trung để tạo hiệu ứng âm thanh giàu năng lượng, mạnh mẽ và dễ gây ấn tượng như nhiều sản phẩm mới trên thị trường gần đây, Focal Stellia tuân thủ chất lượng nguồn âm đầu vào và trình diễn tổng thể âm thanh khá trung tính. Điều này cho phép Stellia đảm đương đa dạng các thể loại từ sôi động như Pop, Rock hay nhẹ nhàng như Vocal, Jazz, Instrument. Điểm gây ấn tượng mà Focal Stellia mang đến cho người chơi nằm ở những khía cạnh tinh tế hơn.
Đầu tiên, chúng tôi choáng ngợp trước cách mà Stellia xử lý những chi tiết dù là rất nhỏ trong bản thu cũng như độ động micro có thể nói là quá ấn tượng mà chiếc tai nghe này tái tạo, đặc biệt khi được ghép với chiếc DAC amp Focal Arche. Thưởng thức một trong những bản guitar cổ điển nổi tiếng “La Catedral” trình diễn bởi thần đồng âm nhạc nước Pháp Thibaut Garcia là một trong những trải nghiệm tuyệt vời với Stellia. Các kĩ thuật cổ điển thượng thừa của Thibaut Garcia được lột tả một các chính xác và tự nhiên nhất, như bạn đang ngồi trong một gian phòng nhỏ nghe chính nghệ sĩ biểu diễn. Người nghe dễ dàng bắt được những âm thanh li ti của ngón tay nghệ sĩ chạm vào dây nilon của guitar, tiếng thùng đàn vang lên và phân rã trong không gian tạo độ ấm cho bản thu hay như những cử động của cơ thể người nghệ sĩ. Đáng ngạc nhiên hơn là các nốt guitar có độ tương phản một cách rõ ràng ở tốc độ cao, lúc to và giàu năng lượng, lúc tí tách uốn lượn như tiếng suối chảy. Đây là một minh chứng rõ ràng cho khả năng tái tạo độ động đặc biệt tốt của chiếc tai nghe này. Với Stellia, chúng tôi thậm chí còn cảm nhận được sự tiết chế một cách rất nhẹ và tinh tế của Thibaut trước khi buông từng nốt guitar ở phần đầu tiên của “La Catedral”, điều chỉ có thể tìm thấy ở các hệ thống âm thanh cao cấp.
Thử một bài cổ điển với tốc độ nhanh hơn “Vivaldi – Concerto for Violin and Strings in F Minor, Op.8, No.4, R.297 L’inverno: 1. Allegro non molto – Gil Shaham”, Focal Stellia tái tạo âm sắc của đàn violin khá chính xác cũng như kiểm soát tốc độ dồn dập của bản thu một cách đáng khen ngợi, đặc biệt là các đoạn cao trào với sự tham gia của contra-bass. Bài test này còn phô diễn ưu điểm tái tạo sân khấu âm thanh rộng mở và thoát tiếng của Stellia cùng với khả năng tách lớp và định vị nhạc cụ chính xác. Dù đã trải nghiệm khá nhiều tai nghe dạng đóng, người nghe vẫn chưa nghĩ ra chiếc headphone nào có khả năng tái tạo sân khấu âm thanh ở cùng đẳng cấp của Stellia ngoài Sennheiser HD820. Tuy nhiên, với bản thu này nếu so với người anh em Focal Utopia, Stellia hơi thua thiệt một chút về tốc độ và sự dứt khoát trong tổng thể bài nhạc.
Khá ấn tượng với thông số kĩ thuật của Focal Stellia, chúng tôi thử nghiệm chiếc tai nghe này với một bản thu khá khó “Habibi – Tamino”. Bài hát này nằm trong album “Amir” được thể hiện bởi Tamino, nghệ sĩ trẻ mang hai dòng máu Bỉ và Ai Cập với một phong cách trình diễn đậm màu sắc âm nhạc Ả Rập. Album “Amir” từng liên tục đứng đầu trong các danh mục được nghe nhiều HI-END nhất cũng như album chọn lọc (Editor’s Choice) của dịch vụ streaming nhạc hàng đầu thế giới Qobuz. Stellia tái tạo giọng hát của Tamino giàu cảm xúc với nhiều sắc thái khác nhau từ sự đầy đặn của giọng ngực như giằng xé hay những đoạn giả thanh (falsetto) cao trào. Tuy nhiên, lượng hài âm cũng như cảm giác khí (airiness) của giọng hát vẫn chưa hoàn toàn đạt điểm tối đa ở bài test này khi so với các hệ thống âm thanh hi-end chuẩn mực. Một thách thức khác của bản thu này chính là phần nền trầm sâu (sub-bass) tương đối khó tái tạo và kiểm soát. Đây chính là lúc tần số đáp ứng vượt trội của Stellia toả sáng. Nền trầm được thể hiện một cách đầy đặn và giàu chi tiết đến mức nhiều đoạn chúng tôi có thể cảm nhận được “độ gợn” của bass mà không nhiều tai nghe có thể so sánh được. Ở bản thu này, chất lượng nguồn phát được phân cấp rõ ràng khi chiếc DAC/AMP Focal Arche hoàn toàn chiếm ưu thế ở mức độ kiểm soát và chi tiết trong từng nốt nhạc.
KẾT LUẬN
Thiết kế giàu tính thẩm mỹ đến từng chi tiết nhỏ nhất cùng chất lượng âm thanh vượt trội so với các tai nghe dạng đóng trên thị trường, Focal Stellia là một trong số ít sản phẩm “tài sắc vẹn toàn” đáp ứng nhu cầu về tái tạo âm thanh cao cấp của các audiophile. Không chỉ phù hợp với các người chơi tai nghe giàu kinh nghiệm, thường chọn set-up với các dac/headphone amp, Stellia còn là một sản phẩm hấp dẫn đối với những người mới bước vào thế giới âm thanh với những thiết bị phát nhạc không quá rườm rà như máy nghe nhạc hay điện thoại.